[ฅนสองเล]

ใน พ.ศ. ๒๕๒๓ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเริ่มงานพัฒนา แก้ไขปัญหาเด็กนักเรียนขาดอาหาร เพื่อให้มีสุขภาพดีขึ้น สามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเอง โดยทรงทำเป็นโครงการทดลองในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน ๓ โรง สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี มีพระราชดำรัสถึงการเริ่มต้นทรงงานว่า

"ในระยะแรก เริ่มขึ้นด้วยความสนใจที่จะศึกษาในเรื่องวิธีการที่จะพัฒนาบุคคลที่อยู่ในท้องถิ่นทุรกันดาร
เมื่อแรกเริ่มคือประมาณพฤษภาคม ๒๕๒๒ ถึง ๒๕๒๓ ประมาณนั้น ได้มีความสนใจในเรื่องนี้
แต่ว่ายังไม่ได้มีความรู้ในหลักการและวิธีการที่จะปฏิบัติมากนัก จึงหาโอกาสที่จะศึกษา
โดยการขออาศัยโรงเรียนในสังกัดตำรวจตระเวนชายแดนเป็นแหล่งที่ศึกษา
เพราะว่าเห็นว่าโรงเรียนในสังกัดตำรวจตระเวนชายแดนนั้น
เป็นโรงเรียนในเขตท้องถิ่นที่ห่างไกลการคมนาคม
และมีภาวะที่ยากลำบากต่างๆ ในตอนเริ่มต้นก็มุ่งไปในแง่ที่ว่า
ทำอย่างไรเยาวชนที่อยู่ในวัยศึกษาเล่าเรียนอย่างนั้น จะมีสุขภาพพลานามัยแข็งแรงสมบูรณ์
พร้อมที่จะสร้างเสริมสติปัญญา เพื่อการศึกษาและพัฒนาตนเอง ให้เป็นประโยชน์ต่อภูมิลำเนาและสังคมสืบต่อไป
ในการจัดการก็ได้ทดลองเริ่มด้วยการให้การศึกษาและช่วยเหลือในทางด้านการเกษตร..."

พระราชดำรัสวันศุกร์ที่ ๒๖ สิงหาคม ๒๕๓๑

โครงการพัฒนาเด็กเเละเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตามพระราชดำริ  สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี  ในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายเเดน

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี  ทรงเริ่มงานโครงการเพื่อเด็กเเละเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร  ในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายเเดนมาตั้งเเต่ปี  พ.ศ. 2523 โดยทรงมุ่งเน้นการพัฒนาโดยผ่านกระบวนการเรียนรู้  มีการพัฒนาทั้งทางด้านองค์ความรู้  ทักษะพื้นฐานเเละเจตคติที่ดีให้เเก่เด็กเเละเยาวชน  ควบคู่ไปกับการเเก้ปัญหาพร้อมกับการอนุรักษ์วัฒนธรรมที่ดีงามของท้องถิ่นด้วย  นอกจากนี้ทรงพยายามค้นหาวิธีการเเละรูปเเบบกิจกรรมที่จะพัฒนาเด็กเเละเยาวชน  ให้เหมาะสมสอดคล้องตามความหลากหลายในเเต่ละชุมชนเเละวัฒนธรรมของท้องถิ่น
             
โครงการพัฒนาเด็กเเละเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร  ตามพระราชดำริ  สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี  ได้ดำเนินการต่อเนื่องมาเป็นเวลาครบ  30 ปี ในปี พ.ศ. 2553 นี้ จุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้ที่อยู่ในถิ่นทุรกันดารห่างไกลเเละมีภาวะที่ยากบำบากต่างๆ  มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น  การดำเนินงานพัฒนาได้ครอบคลุมพื้นที่ในถิ่นทุรกันดารมี่นีความหลากหลายเเตกต่างกัน  มีกิจกรรมการดำเนินงานที่สอดคล้องกับสภาพปัญหาของพื้นที่  อีกทั้งมีผู้เชี่ยวชาญของหน่วยงานทั้งภาครัฐเเละเอกชนที่ร่วมดำเนินการเเละให้การสนับสนุนการดำเนินงานจำนวนมาก  เป็นการพัฒนาเเบบองค์รวมที่ครอบคลุมทั้งในด้านสุขภาพ  การศึกษา  การอาชีพ  การอนุรักษ์สิ่งเเวดล้อมเเละวัฒนธรรมท้องถิ่น  โดยกลุ่มเป้าหมายครอบคลุมตั้งเเต่ทารกในครรภ์มารดาไปจนถึงเด็กวัยเรียนเเละเยาวชน
             
ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาที่ผ่านมา  สมเด็จพระเทพรัตตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี  ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมติดตามการดำเนินงานในโรงเรียนอย่างต่อเนื่องด้วยพระองค์เอง  เเละทรงหารือร่วมกับครู  เเละหน่วยงานที่ให้การสนับสนุน  เพื่อพระราชทานคำเเนะนำเเละความช่วยเหลือในการเเก้ไขปัญหาที่ทรงพบ  ชึ่งส่งผลให้งานมีความก้าวหน้า  เด็ก  เยาวชน  รวมถึงประชาชนที่อยู่ในเขตบริการการศึกษาของโรงเรียนตำรวจตระเวนชายเเดน  จึงได้รับโอกาสเท่าเทียมผู้อื่นเเละมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นตามลำดับ

ปัจจุบันมีโรงเรียนในสังกัดกองบัญชาการตำรวจตระเวนชายเเดน ที่ดำเนินงานโครงการพัฒนาเด็กเเละเยาวชน ตามพระราชดำริ  สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี  ทั้งหมด 178  เเห่ง  เป็นโรงเรียนประถม 170 เเห่ง  โรงเรียนมัธยม 2 เเห่ง เละศูนย์การเรียน ตชด. 16 เเห่ง

2 เมษายน 2559 61 พรรษา เจ้าฟ้าของประชาเดินดิน
ขอพระองค์ทรงพระเจริญ